Bierbrouwerij 'De Halve Maan' te Hulst

- 1750-1915 H.H.M. Wauters Bierbrouwerij De Halve Maan
- 1915-1920 N.V. v/h H.H.M. Wauters Bierbrouwerij De Halve Maan
- 1920-1968 N.V. Bierbrouwerij De Halve Maan

Waarschijnlijk is de brouwerij rond 1750 gesticht in een toen gedeeltelijk verlaten klooster. In 1822 nam Jan Pieter Wauters de brouwerij over van de familie Neyt. Bierbrouwerij 'De Halve Maan' dankt haar naam aan de verdedigingswerken die om Hulst liggen. Halve manen waren driehoekige eilandjes op de stadwal waarop enkele manschappen en een kanon geplaatst werden wanneer een vijandelijk leger de stad naderde. De brouwerij werd dicht bij zo'n halve maan gebouwd, aan de Vestdijkstraat.
De laatste eigenaar, Dhr. E. Wauters, maakte lambic buiten de Zennevallei, iets wat volgens Belgen niet mogelijk is. In 1906 werd begonnen met het gebruik van Lambiek van de Belgische brouwerij Jack-Op in Werchter. Kort daarna werd er zelf Lambic gebrouwen.
In Belgische Lambiek is de verhouding 3 delen tarwe en 7 delen mout. In de Hulsterse versie bedroeg het aandeel tarwe 40%. In Hulst werd uitsluitend in maart lambic gebrouwen. De brouwwijze was ongeveer als volgt: er werd 5 uur gekookt in plaats van 2 uur en de overjarige hop ontbrak uiteraard ook niet. 's-Avonds werd het brouwsel naar het koelschip gepompt, om het de volgende morgen in houten vaten te pompen onder toevoeging van een handvol hop. In de vaten zat een gat, zodat de gist kon ontsnappen. De vergisting nam ongeveer 2 jaar in beslag.
Vanaf 1908 werd de Lambic als basis gebruikt voor het Java-bier. Per jaar werd er ongeveer 1500 hl Java-bier gebrouwen. Tot 1940 had de brouwerij een eigen bron, waarvan het water werd gefilterd door middel van kiezels en dan geschikt was voor het brouwen van bier. Daarna werd op leidingwater overgegaan.
Het jaar 1958 was een jubileumjaar voor het Java-bier; het was toen 50 jaar verkrijgbaar. Emile Wauters bedacht een wedstrijd ter gelegenheid van dat jubileum. In de dop van elke fles Java-bier kan een letter van het woord 'bier' zitten. Een 'b' betekende een potlood als prijs, een 'i' leverde een weegschaal op, een 'e' een meetlint en een 'r' gaf de gelukkige recht om deel te nemen aan een bezoek aan de Dommelsche Bierbrouwerij. In totaal werden er 80 'r' in omloop gebracht.
De brouwerij heeft zeven generaties Wauters gekend. Op het hoogtepunt kende de brouwerij een twintigtal werknemers. In 1967 werd er voor het laatst gebrouwen en in 1968 kwam er voorlopig een definitief einde aan een lange Zeeuwse brouwtraditie, want toen werden de deuren van bierbrouwerij 'De Halve Maan' gesloten. De concurrentiestrijd met de grote pilsener-brouwerijen kon niet langer meer worden bolgewerkt. Vier jaar later, in 1972 werd de brouwerij afgebroken.
De laatste eigenaar, Emile Wauters, gaf in 1989 de aanzet voor de oprichting van een nieuwe brouwerij in Hulst (zie pagina over de
huidige brouwerij).

(Bronnen: Kamerkrant januari 2000 (orgaan van de Kamer van Koophandel Zeeland) en Theo Sas, BAV-Journaal nr. 3-1988)

(Het op deze pagina afgebeeld viltje maakt helaas nog geen deel uit van mijn verzameling.)


home

etiketten