Brouwerij 'De Gans' te Goes

- 1644-1902 Brouwerij 'De Gans'

Op 8 januari 1644 werd brouwerij 'De Gans' opgericht. In 1852 werkte hier 2 volwassenen die elk 5 gulden per week verdienden. Door de eigenaar werden in 1854 verschillende veranderingen en verbeteringen aangebracht. Zo kwam er een nieuwe mouterij, een nieuwe eest in steen en ijzer, van boven afgesloten, met een damptoren er op. Verder werden er twee nieuwe koelbakken met keggen aangelegd, twee nieuwe ketels met koperen deksel geplaatst en nieuwe ovens gemaakt. Daarnaast schafte men een reservoir voor het water aan en een nieuwe pomp. In 1854 klaagden beide Goese brouwerijen over de financiële druk van de accijns op het bier. De andere brouwerij was 'De Fortuin', die in 1855 opgeheven is.

Uit het gemeenteverslag van 1855 kunnen we vernemen dat het personeel van de brouwerij bestond uit twee volwassen mannen. In 1858 was daar nog een kuiper aan toegevoegd. Het weekloon was vijf en zes gulden. In 1859 wordt een azijnmakerij toegevoegd aan de bierbrouwerij. De bierbrouwerij en azijnmakerij De Gans van Engelbertus de Meulemeester is in 1861 onveranderd in bedrijf gebleven. In 1865 werd gewerkt met drie knechten en was er een kuip. In 1866 werkte er vijf man en een jongen boven de zestien jaar oud, in 1871 zes man.

In de Zierikzeesche Nieuwsbode van 10 mei 1887 valt te lezen onder het kopje 'Goes':
"De heer L. de Meulemeester, bierbrouwer, wiens bieren van zulke uitstekende kwaliteit zijn, dat ze op de Internationale tentoonstelling in 1883 door de jury werden aanbevolen, wil trachten zijne brouwerij op de hoogte van den tijd te doen blijven. Veel wat tot dusver door menschen en paarden werd verrigt, zal voortaan door stoom worden gedaan.
Vermoedelijk zal aan de brouwerij eene azijnmakerij worden verbonden."

De brouwerij was tot 1895 in het bezit van Seraphinus de Meulemeester, geboren in Kapelle, zoon van Engel de Meulemeester en Sophia van Hijfte. Hij trouwde op 09-01-1889 met Maria Anna Catharina Stieger, geboren te Goes, dochter van Martin Stieger en Johanna Kegel. Seraphinus de Meulemeester overleed op 13 februari 1894 op 40 jarige leeftijd (1853-1894).
Zijn vrouw, die toen 26-jarige was en bierbrouwster (!) van beroep, trouwde bijna twee jaar later, op 23 oktober 1895 in Goes met de 30-jarige bierbrouwer Henricus Wilhelmus Bernardus Marie Leijgraaff, geboren te Renkum als zoon van Adolf Johannes Leijgraaff en Jacoba Wilhelmina Aganita Offenberg.

De opheffing volgens het archief van de Gemeente Goes van brouwerij De Gans volgde in 1902. In de Goessche Courant van 5 januari 1904 valt te lezen dat er op zaterdag 30 januati 1904, des avonds te 7 uur te Goes een Heerenhuis met de gebouwen der voormalige Bierbrouwerij "De Gans" in de Wijngaardstraat te veilen in percelen". En op 5 mei 1904 valt in dezelfde krant te lezen dat door de net opgerichte Veilings-Vereniging "Zuid-Beveland" een gebouw wordt gehuurd, namelijk de voormalige brouwerij 'De Gans' in de Wijngaardstraat". Dit wordt nog eens bevestigd in de Zierikzeesche Nieuwsbode van 10 mei 1904. "De Veilingsvereeniging te Goes is tot stand gekomen. Zij telt reeds 96 leden, en eeen gebouw is reeds gehuurd, n.l. de voormalige brouwerij "de Gans", zoodat reeds dit jaar met de veilingen een aanvang zal genomen worden."
Op zaterdag 11 juni 1904 heeft de eerste veiling plaats gehad. Het lokaal had een oppervlakte van 175 vierkante meters en was bovendien zeer luchtig, hetgeen gewenscht is voor het doel, waarvoor het bestand is. (Zierikzeesche Nieuwsbode, 08-06-1904)
Naderhand is er op de plek van Bierbrouwerij De Gans een Chr. School gevestigd.


Advertentie uit de Zierikzeesche Nieuwsbode van 06-06-1899

Advertentie uit de Goessche Courant van 26-07-1900


Andere brouwerij, voor 1900, in Goes waren:

Bierbrouwerij De Fortuin (uit de Zierikzeesche Courant van 06-13-1817)

Bierbrouwerij Het Witte Klaverblad (uit de Goessche Courant van 25-04-1825)


In 1988 werd er weer een Bierbrouwerij 'De Gans' in Goes opgericht; zie De Gans (2).

(Bronnen: cambrinus.nl, Zeeuwsch Archief (o.a. zeeuwengezocht.nl))


home